Kathedralenbouwers

De depressieve verhalen over het Palermo aan de Maas kennen we intussen wel. De laatste jaren begint er iets van een 'renaissance' af te tekenen. Misschien mogen we de kampioenschappen van Standard Luik ook wel zien als onderdeel van het herboren zelfvertrouwen. Sinds de opening van het Grand Curtius afgelopen voorjaar kriebelde het al behoorlijk bij mij. Toen ik recent een zakelijke afspraak had in Maastricht was de beslissing snel genogen. Ik plande een dagje vrij en reisde een dag eerder af naar het zuiden. Overigens in het gezelschap van mijn illustere broer. We spraken af bij het station van Susteren en dan ligt het voor de hand om toch even aan te leggen bij de romaanse Sint Amelberga. Geweldig mormel, hoewel te aardig gerestaureerd in de 19de eeuw. Hoewel de schatkamer (jawel!) eigenlijk dicht was, bleek men toch zo vriendelijk om de kluis, ja echt waar, voor ons te openen. Geweldige romaanse reliekschrijn, evangelium, beeldhouwwerk etc. Een perfecte opmaat voor het echte werk: de vurige stede. Verkeerstechnisch viel het allemaal erg mee. Er kan eigenlijk weinig mis gaan op die brede boulevards langs de maas en haar vertakkingen. We reden misschien een kilometertje teveel, maar daardoor stonden we wel oog in oog met het schitterende tgv-station van Calatrava! We parkeerden in de Opera-garage en stonden na 2 minuten al voor het prinsbisschoppelijke paleis. De renaissancce-binnenplaats is natuurlijk een snoepje. Een verdere verkenning leverde vele knusse steegjes op die net zo goed in M'tricht of Aken hadden kunnen figureren. Er wordt veel opgeknapt en je ziet dat er nog veel potentie is, om telkens een straatje te 'valoriseren'. De jaren 60 architectuur is natuurlijk even schrikken, maar zelfs dat wordt tegenwoordig erfgoed. De open-monumentendagen in Wallonie, gaan dit jaar over recente en modernistische architectuur. Deze moderne architectuur dateert overigens uit de hoogtij-dagen van Luik toen de omringende industrie en mijnbouw nog volop in bedrijf was. Achter die glazen en metalen panden liggen echter nog volop kneuterstraatjes, voor de historische liefhebber. Wij vervolgenden onze route langs de oevers van de maas naar...Le Grand Curtius. Dit knalrode pand in maaslandse renaissancestijl is een niet te missen ikoon, pal aan de maas. Men heeft er een paar naastgelegen panden bijgetrokken, en met moderne architectuur aan elkaar gekoppeld. De collectie is overweldigend, helder gepresenteerd, met duidelijke routing. De hoofdlijnen worden ook in het nederlands uitgelegd. Ik vat even samen op hoofdlijnen: prehistorie, romeinen, vroege en late middeleeuwen, renaissance, barok, kerkschatten, wapen- en glasverzamelingen. Echt een heerlijke onderdompeling met mooie doorkijkjes. Bijvoorbeeld naar de Sint Bartholemykerk...daar kom ik nog op terug. Vanuit mijn huidige interesse werd ik met name enthousiast over de religieuze kunstwerken en merovingische vondsten. Wat te denken van de resten van een kerkportaal uit de 7de eeuw, ergens in de ardennen gevonden. Ongelofelijk. Na een versnapering in de hippe bar, stond de Bartholemy dus op het programma. Met name vanwege de Romaanse doopvont aldaar. De kerk zelf mocht er trouwens ook zijn. Het is duits-aandoende rijnlands-romaanse kerk. Maar dat is niet zo gek, gezien alle omringende invloedsferen. Luik behoorde in de vroege middeleeuwen immers tot het Ottoonse rijk. De doopvont was echt prachtig, heel modern eigenlijk. Er zit overigens iets raadselachtigs aan vast. Het wordt gezien als het grootste kunstwerk van het romaanse maasland, maar in de legering van het metaal zit lood dat uit Spanje of Sardinie stamt...zou het eigenlijk wel een maaslands kunstwerk zijn....? Onze route bracht ons verder langs het Musee de la vie Wallone. We hadden geen tijd voor de collectie, maar het pand is een schitterend gerestaureerd kloostercomplex, met kloostergang. Een pareltje. Via wat prettige straatjes belandden we vervolgens bij de kathedraal Saint Paul, met de gerenoveerde schatkamer. Alsof we nog niet genoeg kerkschatten hadden gezien... hier stonden we oog in oog met 'onze' Karel de Stoute, je weet wel: die we in Brugge hebben gezien. Daarnaast een joekel van een reliekbuste van de heilige Lambertus. De kerkschatten dateren uit de tijd dat de machtige kathedraal Saint Lambert nog de stad domineerde, maar die is in de Franse Revolutietijd gesloopt. Toch apart: in Frankrijk is nooit een kathedraal gesneuveld tijdens de revolutiejaren, in Luik wel: blijkbaar zat de Luikenaren iets niet lekker....Na zo'n middagje werden wij zelfs in verleiding gebracht door de terrassen. Met een belgisch biertje achter de kiezen reden we door naar ons overnachtingsadres in Eijsden. Dit is een leuk kneuterdorpje, maar wel erg toeristisch. Na een sateetje lieten de biertjes zich overigens goed smaken en voldaan sukkelden wij naar ons hotelletje.

De volgende ochtend nog even een rondje door het dorp, met als hoogtepunt: het renaissancekasteel van Eijsden, prachtig gelegen in een park- en tuincomplex. Je kunt er helaas niet in (misschien is er ook niet zoveel te zien), maar de buitenkant was inspirerend genoeg. Daarna reden we spoorslags naar Maastricht. Voor de verandering wilde ik het moderne Ceramique-terrein aan de oostoever van de Maas eens nader checken. Architectonisch zeer verantwoord ontsproten aan het creatieve brein van Jo Coenen. Men is er in geslaagd diverse culturele trekkers te creeren, waaronder natuurlijk het Bonefantenmuseum. Het was al weer 9 jaar geleden dat ik er was en het was weer een prettige kennismaking, ook al kijk je eigenlijk naar een dependance van het Rijksmuseum. Ze hebben eigenlijk geen eigen collectie van enig kaliber. Na een hippe lunch in een dito brasserie (gekoppeld aan een theater dat is gevestigd is in een oude Ceramique-hal) doken we nog even het Centre Ceramique in, dat is de gemeentelijke bibliotheek anex archief, waar ook tijdelijke archeologische tentoonstellingen worden georganiseerd. Na een korte wandeling door stadsdeel Wyck nam ik afscheid van mijn broer en stak ik de Servaasbrug over...op weg naar mijn zakelijke afspraken. Wat een inspirerend einde van de zomerperiode. Een aanrader voor alle cluppers (dat zal Antonius kunnen beamen).