Kathedralenbouwers

Dat is goed, ik zal ze combineren met een interview met de auteur en op de clubhome plaatsen, met vermelding van bron uiteraard (clublid, of heb je liever je echte naam?)

Dan toch beter een boek lezen geschreven door een wetenschapper denk ik dan. Onze (lees)tijd is immers kort en kostbaar.

Intussen zijn weer nieuwe boeken uitgekomen, van Dan Jones o.a. (Brits journalist, historicus en tv-presentator...). Men schrijft er het volgende over:
 
Van de eerste tot de laatste kruistocht

In De Kruisvaarders vertelt Dan Jones het verhaal van de eerste kruistocht in 1095, onder aanvoering van de Brabander Godfried van Bouillon en graaf Robrecht van Béthune (de ‘Leeuw van Vlaanderen’), tot en met het verlies van het laatste christelijke bolwerk in de Levant in 1303. Jones schrijft zijn verhaal niet alleen vanuit het perspectief van koningen en pausen, maar ook van Arabische dichters, Byzantijnse prinsessen, Mamlukse slaafsoldaten, christelijke monniken en Mongoolse strijdheren. De gewelddadige conflicten tussen christenen en moslims dienden niet alleen de glorie van God. Ook meer aardse doelen hadden ermee van doen, zoals het vergaren van rijkdom. En de strijd was niet constant: ook het vreedzaam samenleven van christenen en moslims is een belangrijk kenmerk van deze periode. In zijn nieuwe boek brengt Jones op overzichtelijke wijze de balans aan.
 
Dan Jones
 
Dan Jones is een van de populairste historici van het moment. Hij studeerde aan Cambridge University en schreef eerder De tijd in kleur en De Tempeliers. Jones blinkt uit in het schrijven van verhalende geschiedenis. Ook presenteerde hij de documentaire-series Britain’s Bloodiest Dynasty en Secrets of Great British Castles.

En waarom Siena? geef mij maar de geniale stad Florence...

Op 1 januari 1400 stonden de Florentijnen aan het begin van een nieuw tijdperk dat men nu de renaissance noemt. Dat suggereert dat de Florentijnse cultuur in de periode voor 1400 op een dood spoor zat en dat ze plots het licht zag en zich in geen tijd ontwikkelde van een achtergestelde middeleeuwse cultuur tot een hoogstaande beschaving. De Florentijnen in die tijd zagen dat echter niet zo. Ze hadden niet de indruk dat ze een periode van verval achter de rug hadden en dat ze aan de vooravond stonden van grootse en roemrijke tijden. Integendeel, bronnen uit die tijd laten een volk zien dat juist heimwee had naar vroeger. Hun gouden tijd, zo dachten ze toen, was voorbij en de komende jaren zou het alleen maar slechter worden.

Deze indruk was niet geheel onbegrijpelijk. In het gezegende jaar 1400 kon Florence immers bogen op een bijzonder rijke geschiedenis die van de stad, zowel op economisch als op cultureel vlak, een van de toonaangevende steden van Europa had gemaakt. In de dertiende en de eerste helft van de veertiende eeuw beheersten de Florentijnse banken de Europese financiële markten. De Florentijn Giotto was zowat de beroemdste schilder op aarde. En met Dante en Boccaccio had Florence twee van de grootste namen uit de Italiaanse literatuur voortgebracht.
 
Het ging de Florentijnen in de eeuwen voor 1400 zelfs zo voor de wind dat je je kunt afvragen of je het startpunt van de Florentijnse bloeiperiode niet eerder moet situeren, rond 1265 of 1266 bijvoorbeeld, de geboortejaren van respectievelijk Dante en Giotto. Daar is zeker wat voor te zeggen, ware er niet die spectaculaire terugval in de veertiende eeuw. De weersomstandigheden begonnen plots te verslechteren, regelmatige hongersnoden ondermijnden het moreel van de boeren, de Honderdjarige Oorlog tussen de Fransen en de Engelsen putte Europa uit, waarna de Florentijnse Bardi en Peruzzi-banken crashten en de Florentijnse economie de afgrond in dreven. En alsof dat nog niet voldoende was, werd het al zo zwaar getroffen Europa in 1347-1348 geconfronteerd met de pest, die maar liefst driekwart van de Florentijnse bevolking de dood in joeg. Deze opeenvolging van calamiteiten had zware gevolgen voor de stad. Zo braken in de tweede helft van de veertiende eeuw burgeropstanden uit in Florence die toen al, driehonderd jaar voor de Franse Revolutie, de arbeiders voor korte tijd aan de macht brachten. Tel daar de meer dan tien jaar durende oorlog met Milaan bij op die de Florentijnen op het punt stonden te verliezen, en het is niet meer dan logisch dat op 1 januari 1400 de Florentijnen veeleer moe dan hoopvol waren. Eerder dan zich op te maken voor een nieuw festijn likten ze hun wonden en keken ze met een nostalgische blik terug op hun voorgeschiedenis en vooral op die fantastische eerste helft van de voorbije veertiende eeuw. In hun ogen liet niets toen uitschijnen dat hun zwaar getroffen stad zo snel het decor zou zijn van een nieuwe, nog stralender bloeitijd.
 

De geniale stad van wetenschapper Koen de Vos is een ode aan de Italiaanse renaissance. Een prachtige geschiedenis over de geniale kunstenaar in vijftiende-eeuws Florence en de meesterwerken die zij nalieten. Wat de zeventiende eeuw voor Amsterdam is, is de vijftiende eeuw voor Florence. In minder dan honderd jaar vestigden kunstenaars en denkers als Leonardo da Vinci, Michelangelo, Machiavelli, Rafaël, Botticelli, Brunelleschi, Fra Angelico en Lorenzo de’ Medici de naam van deze kleine stad. Hun werken worden over de hele wereld bewonderd. Deze kunstenaars en geleerden stonden aan de vooravond van de renaissance, een periode die talloze innovaties in de kunst zou introduceren.

Waar kwam die ongeëvenaarde bloei vandaan en hoe is die te verklaren? Hoe is het mogelijk dat een stadje met amper 60.000 inwoners in een tijdsbestek van krap honderd jaar zoveel genieën voortbracht? Aan de hand van negen voorwaarden die genialiteit mogelijk maken, schetst Koen De Vos in De geniale stad wat het vijftiende-eeuwse Florence zo bijzonder maakte en hoe zoveel Florentijnse kunstenaars en denkers de loop van de kunstgeschiedenis voorgoed hebben kunnen bepalen.

Koen de Vos studeerde Romaanse filologie in Gent, Rome en Bologna, met als zwaartepunt Italiaanse taal- en letterkunde. Hij gaf trainingen creatief denken en begeleidde creatieve processen bij bedrijven en overheidsinstellingen in Nederland en België. Tegenwoordig werkt hij als freelance copywriter. Eerder schreef hij Brainstormen. 50.000 ideeën per dag waarvan meer dan 10.000 exemplaren werden verkocht.

Overzicht van enkele Florentijnse genieën uit de vijftiende eeuw:

Kunstenaars

• Filippo Brunelleschi (1377 – 1446), architect, ingenieur
• Lorenzo Ghiberti (1378 – 1455), beeldhouwer
• Donatello (1386 – 1466), beeldhouwer
• Michelozzo (1396 – 1472), architect, beeldhouwer
• Paolo Uccello (1397 – 1475), schilder
• Fra Angelico (1400 – 1455), schilder
• Masaccio (1401 – 1428), schilder
• Fra Filippo Lippi (1406 – 1469), schilder
• Piero della Francesca (1416/17 – 1492), schilder
• Benozzo Gozzoli (1421 – 1497), schilder
• Antonio del Pollaiuolo (1431/32 – 1496) beeldhouwer, schilder, goudsmid
• Andrea del Verrocchio (1435 – 1488), schilder, beeldhouwer, leermeester van Leonardo da Vinci
• Sandro Botticelli (1445 – 1510), schilder
• Domenico Ghirlandaio (1449 – 1494), schilder, vooral frescoschilder.
• Leonardo da Vinci (1452 – 1519), schilder, beeldhouwer, ontwerper, architect, ingenieur, wetenschapper
• Il Cronaca (Simone del Pollaiuolo) (1457 – 1508), architect
• Filippino Lippi (1457 – 1504), schilder
• Michelangelo of Michelangelo di Lodovico Buonarroti Simoni (1475 – 1564), beeldhouwer, schilder, architect, dichter
• Rafaël of Raffaello Sanzio (1483 – 1520), schilder, architect

Schrijvers/geleerden

• Leonardo Bruni (1370 – 1444), humanistisch geleerde, geschiedschrijver
• Paolo dal Pozzo Toscanelli (1397 – 1482), wiskundige, cartograaf, astronoom
• Leon Battista Alberti (1404 – 1472), humanistisch geleerde, architect, auteur
• Marsilio Ficino (1433 – 1499), filosoof, theoloog, taalkundige
• Angelo Poliziano (1454 – 1494), humanistisch dichter
• Giovanni Pico della Mirandola (1463 – 1994), geleerde, filosoof
• Niccolò Machiavelli (1469 – 1527), staatsman, politiek filosoof, historicus
• Francesco Guicciardini (1483 – 1540), staatsman, historicus

Staatsmannen

• Cosimo de’ Medici of Cosimo de Oudere (1389 – 1464), bankier, ondernemer, staatsman, mecenas.
• Lorenzo de’ Medici of Lorenzo Il Magnifico (1449 – 1492), staatsman, dichter, mecenas.

Ontdekkingsreizigers

• Amerigo Vespucci (1454? – 1512), handelaar, ontdekkingsreiziger (naar hem werd Amerika vernoemd)
• Giovanni da Verrazzano (1485 – 1528), ontdekkingsreiziger (de eerste Europeaan die New York ‘ontdekte’)

En op de valreep van jaareinde vonden we nog dit boek in onze mailbox voor mensen uit o.a. Zutphen...

Stedelijke macht tussen overvloed en stagnatie
Stadsfinanciën, sociaal-politieke structuren en economie in het hertogdom Gelre, ca. 1350-1550 

Rudolf A.A. Bosch

582 pagina's - 49 euro 

Deze studie richt zich op de ontwikkeling van de stedelijke financiën in het hertogdom Gelre tussen circa 1350 en 1550. Daarmee wil de auteur meer inzicht bieden in de processen van continuïteit en verandering in de stedelijke financiële instituties en de politieke economie in een regio die sinds het begin van de vijftiende eeuw over haar economische hoogtepunt heen lijkt te zijn geweest. Aan de hand van een analyse van de stadsfinanciën van Arnhem en Zutphen wordt de samenhang tussen politiek, economie en de ontwikkeling van de lokale overheidsfinanciën in laatmiddeleeuws Gelre onderzocht. Hierin speelden sociaal-politieke verhoudingen, niet alleen binnen de individuele steden tussen stadsbestuur en burgerij, maar ook de machtsverhoudingen tussen de Gelderse graven en hertogen enerzijds en hun steden anderzijds een belangrijke rol. Dit onderzoek draagt nieuwe bouwstenen aan voor de regionaal-vergelijkende bestudering van de economische en financieel-institutionele geschiedenis van de Nederlanden.

inkijkexemplaar