Kathedralenbouwers

Geplaatst op donderdag 02 december 2004 @ 21:01 , 3474 keer bekeken

Van 1384 tot 1482 regeerde het Huis van Bourgondië over de Zuidelijke Nederlanden. In deze periode kunnen we vijf regeerperiodes onderscheiden. De laatste regeerperiode was in handen van Maria van Bourgondië.

• 1384 - 1404 Margaretha III van Male en Filips de Stoute
• 1404 - 1419 Jan I zonder Vrees
• 1419 - 1467 Filips II de Goede
• 1467 - 1477 Karel II de Stoute
• 1477 - 1482 Maria I van Bourgondië

Maria van Bourgondië werd geboren op 13 februari 1457 te Brussel. Ze was de dochter en enig kind van Karel de Stoute en diens eerste echtgenote, Isabella van Bourbon. Ze was ongeveer zes jaar oud, toen ze haar moeder voor het laatst zag en naar Gent werd gestuurd voor haar verdere opvoeding aan het Prinsenhof. Bij gebrek aan een mannelijke erfgenaam had Karel de Stoute plannen om aan zijn dochter, die in politiek opzicht de meest begeerde bruid van West-Europa was, het Bourgondische rijk na te laten dat het hertogdom Bourgondië, Vlaanderen, Artois, Réthel, Nevers, Namen, Brabant, Limburg, Holland, Zeeland, Henegouwen, Luxemburg en enkele steden aan de Somme omvatte.

Toen Karel de Stoute op 5 januari 1477 onverwachts stierf, kwam alle macht in handen van zijn 20-jarige dochter. Zij was totaal onvoorbereid op haar taak en Frankrijk profiteerde hiervan door de Bourgondische gebieden aan te vallen. De Staten-Generaal eisten van Maria, dat zij enkele (door haar vader afgeschafte) privileges zou herstellen. In ruil erkenden de Staten haar als opvolgster en brachten zij een leger op de been om de Franse aanvallen af te slaan. Maria kon niet anders dan de eisen inwilligen. Het Parlement van Mechelen werd als hoogste rechtscollege vervangen door de Grote Raad met minder bevoegdheden. De centrale Rekenkamers werden afgeschaft en de regionale in ere hersteld. De Staten konden vrij vergaderen en moesten aan de vorst hun toestemming geven om oorlog te voeren. Voorts werden alle privileges en gewoonten hersteld in rechts- en bestuurszaken. De verschillende gewesten mochten ten slotte vrij handel drijven. De Staten-Generaal en de verschillende gewesten verkozen wel de Bourgondische dynastie boven elke andere.

Als tegenprestatie verleende Maria in 1477 aan het graafschap Vlaanderen het Groot Privilege, een soort grondwet, op basis van een aantal concrete klachten die de Staten-Generaal per gewest, per stand en per kwartier hadden ingezameld en die in grote lijnen gericht waren tegen de centralisatiepolitiek van Maria van Bourgondiës voorouders. Via controle op en beperking van de vorstelijke macht, neergeschreven in het Groot Privilege, werden de bevoegdheden van Maria van Bourgondië sterk aan banden gelegd.

Nog datzelfde jaar huwde Maria van Bourgondië met Maximiliaan van Oostenrijk. Hij was Duits keizer van 1493 tot 1519 en aartshertog van Oostenrijk. Maximiliaan stamde uit het Huis van Habsburg en was de enige zoon van keizer Frederik III, de Duitse keizer. Als prins-gemaal van Maria werd hij ook regerend vorst. In 1478 werd prins Filips de Schone geboren en in 1480 schonk Maria het leven aan een dochter, Margaretha van Oostenrijk. Na vijf jaar huwelijk stierf Maria d.d. 27 maart 1482 te Brugge, pas 25 jaar oud, tengevolge van een jachtongeval met een paard. Zij werd aldaar begraven in de OL Vrouwkerk. In haar testament werden de voogdij over haar kinderen en het regentschap over het Bourgondische hertogdom toegewezen aan Maximiliaan zolang zijn zoon Filips de Schone minderjarig was. De Staten-Generaal erkenden aarzelend zijn regentschap, maar dwongen Maximiliaan vrede te sluiten met Frankrijk, waarbij verscheidene gebieden verloren gingen.

In 1493 volgde Maximilian zijn vader Keizer Frederik op en zag zich genoodzaakt het regentschap over de Nederlanden door te geven aan zijn zoon Filips de Schone.

Het praalgraf van Maria van Bourgondië in de O.-L.-Vrouwekerk te Brugge...