Kathedralenbouwers

Geplaatst op maandag 25 november 2002 @ 01:15 , 767 keer bekeken

Hemelse stemmen riepen Jeanne d'Arc op haar koning te hulp te komen; haar interventie bracht een beslissende wending in de strijd tegen de Engelsen. Hoe kwam het dan dat een vrouw die zoveel voor haar volk had gedaan ter dood werd veroordeeld en op de brandstapel terecht kwam? - De Maagd van Orléans - Jeanne d'Arc was een ongeletterde boerendochter. Toen ze 16 jaar oud was, zei ze dat ze in een visioen de opdracht had gekregen Frankrijk te leiden tegen de Engelsen, met wie ze Fransen in een oorlog waren verwikkeld. Engeland en Frankrijk waren in de middeleeuwen de twee Europese mogendheden en als elkaars grootste concurrenten leken ze eeuwig in oorlog te zijn met elkaar. Ze overreedde kroonprins Karel haar het bevel te geven over een leger. Hoe onwaarschijnlijk het ook was om voor iemand van haar leeftijd, en dan vooral gezien haar geslacht, een leger te leiden, toch kreeg ze blijkbaar haar zin met een grote dosis overtuigingskracht mogen we wel aannemen. Haar doel was om het Frankrijk, dat bijna geheel onder de voeten was gelopen door de Engelsen, te redden den de passieve dauphin tot koning te kronen. Ze wist het bevel te krijgen over een legertje, waarmee ze Orleans ontzette. De 'image' van de door God gezonden bevrijdster vond weerklank in de Franse bevolking en stimuleerde het nationaal bewustzijn. In 1429 bracht zij de dauphin naar Reims, waar hij tot koning Karel VII gezalfd werd. - In handen van de Engelsen: In 1430 viel Jeanne in handen van de Bourgondiërs, die haar aan hun Engelse bondgenoten verkochten. In 1431 begon een proces vol onregelmatigheden voor een onder Engelse invloed staande Franse kerkelijke rechtbank. In 1431 werd zij als heks tot de vuurdood veroordeeld en in Rouen verbrand. In 1920 werd zij tot heilige verklaard. - Op de brandstapel: Rouen, woensdag 30 mei, 1431. Jeanne la Pucelle, alias Jeanne d'Arc of zoals sommigen haar noemdem, de Franse heks, zou ergens verbrand worden tussen de kerken Saint-Michel en de Saint-Sauveur. Op donderdag 24 mei was ze naar de Saint-Ouen gebracht. De tribunes waren al getimmerd voor haar rechters en ondervragers. Helaas voor de verwachtingsvolle menigte ging de terechtstelling niet door. Er ontstond een groot tumult en enkele Engelse rechters gingen staan, woedende uitroepen weerklonken, evenals de verontwaardigde stem van de voorzitter van de rechtbank (een geestelijke uiteraard), Pierre Cauchon, de bisschop van Beauvais. Later bleek dat de aangeklaagde op het laatste moment haar opvattingen had herropen en zo aan haar 'gerechte' straf was ontkomen. Jeanne d'Arc werd weer teruggebracht naar haar kerker. Het was echter nog niet afgelopen. Al spoedig gingen er weer geruchten dat ze zich weer had gestoken in mannenkleren. Dit werd als een teken van terugval beschouwd. Ook zou ze haar 'stemmen' weer hebben gehoord. Dit was natuurlijk precies waar op werd gewacht. Op 29 mei werd haar afvalligheid officieel en werden er onmiddellijk voorbeiredingen getroffen voor de brandstapel. De volgende ochtend kreeg Jeanne d'Arc bezoek in de toren die bijna vijf maanden haar gevangenis was geweest. Het waren twee jonge dominicanen die door Cauchon waren gezonden om haar voor te bereiden op haar terechtstelling. Een half uur later verscheen ook de bisschop zelf. Om zeven uur kwam de gerechtsbode, met de aanzegging om acht uur op de Oude Markt te verschijnen. Daarna werd de gebruikelijke biecht genomen en ontving ze de communie. Om negen uur werd Jeanne op de kar geplaatst. Een Engelse commandant hadf voor een escort gezorgd, en begeleid door tromgeroffel en trompetten daalde de stoet de heuvel af naar het reeds overvolle marktplein, waar het volk als een meute bloed ruikende honden naar toe was gesneld. Er waren drie tribunes opgesteld; de ene tribune was bestemd voor de openbare prediking. twee andere stellages bevonden zich op gewijde aarde. en waren bestemd voor de kerkelijke rechters en andere hoogwaardigheidbekleders. De bisschop nam het woord en concludeerde dat Jeanne moest worden verstoten uit de kerk. Dit betekende dat ze nu aan de wereldlijke macht kon worden overgeleverd. Wel zou er, voor de vorm, een verzoek om clementie worden toegevoegd. Toen dit allemaal te veel tijd leek in te nemen begin er al gemor op te klinken uit de menigte.De baljuw kwam niet eens meer toe aan het uitspreken van een veroordeling. Er werd aangegeven dat Jeanne moest worden weggevoerd. Als teken van haar 'ketterij' kreeg ze een papieren mijter op haar hoofd. Daarna ketende de beul haar vast aan de staak. Toen de brandstapel werd aangestoken, hoorde men duidelijk Jeannes kreet: "Jezus!". Terwijl haar aangedragen processiekruis door de vlammen en rook heen werd toegestoken, zou ze die naam, haar blik gevestigd op het lichaam van de gekruisigde, nog tot zesmaal toe herhalen. Toen was het voorbij. - De Oorlog: In de periode voorafgaand op Jeanne d'Arc streden Karel VII, de officiele troonopvolger, en Hendrik VI, de jeugdige koning van Engeland, om het bezit van Frankrijk. Hendrik VI werd hierbij gesteund door de hertog van Bourgondië. De aanspraken van de Engelse koningen op de Franse troon dateerden overigens al van het begin van de Honderdjarige oorlog (= een verzamelnaam voor een lange reeks conflicten waarin Frankrijk en Engeland tussen 1337 en 1453 waren verwikkeld). Hendrik VI was nogmaar een kind, maar zijn belangen werden in Frankrijk kundig vertegenwoordigd door zijn oom, de hertog van Bedford. Het verdrag van Troyes (1420) en een reeks klinkende overwinningen hadden de positie van de Engelsen aanzienlijk versterkt. En toen in het najaar van 1428 Orleans belegerd werd, stond de zaak van Karel er wel heel bedroefd voor. Juist op dat moment, precies op de grens van het Franse en Bourgondische gebied, gaven Jeannes stemmen haar een nieuwe, en nu politieke opgave: ze moest naar Chinojn om haar dauphin, de troonopvolger, te helpen. Op zes maart 1429 arriveerde Jeanne, voor haar veiligheid in mannenkleding gestoken en met kortgeknipt haar, met haar escorte in het kasteel van Chinon. Haar faam als hemelse gezant en Maagd van Lotharingen was haar al voorgegaan. Ps na twee dagen wilde Karel haar ontvangen. In de Grote Zaal, liep ze recht op hem af en sprak hem aan: "Edele dauphin, mijn naam is Jeanne de Maagd. De Heer des Hemels heeft mij gezonden om u te zeggen, dat u in de kathedraal van Reims tot koning van Frankrijk zal worden gezalfd." Later, in een gesprek onder vier ogen, wist Jeanne haar vorst door een 'teken' van haar zending te overtuigen. Toch vertrouwde Karel de zaak niet helemaal en liet hij haar eerst grondig ondervragen door een commissie. Zijn schoonmoeder vergewiste zich van Jeannes maagdelijkheid. Daarna, als ridder uitgerust en voorzien van banier, vaan en standaard, begon haar daadwerkelijke interventie in een van de meest langdurige conflicten die Europa gekend heeft. Nu begon Jeannes lijdenweg: eerst de mislukte ontsnappingspoging, dan de overdracht aan de Engelsen., haar gevangenschap in Rouen, het proces wegens ketterij, waarmee Pierre Cauchon haar koning mee in discrediet hoopte te brengen, en tenslotte haar martelaarschap op de brandstapel. Voor de Engeslen was dit een schijnoverwinningeden van Jeanne d'Arc had een beslissende wending gegeven aan het grote conflict en werd het begin van de herovering van Frankrijk. - Jeanne's nalatenschap: Jeranne zelf werd tot een volksheilige, en daarmee de belichamening van de Franse natie. Ook de Kerk erkende tenslotte de rechtamtigheid van haar stemmen. In 1456 werd haar veroordeling herroepen. Op 16 mei 1920 werd ze door paus Benedictus XV heulige verklaard. Haar feestdag is op 30 mei, de dag van haar droeve martelaarsdood te Rouen. - Links: Joan of Arc Archive Het oratorium JEANNE D'ARC AU BÛCHER