Kathedralenbouwers

Het boek Mahomet et Charlemagne (1937) van de grote Belgische geleerde Henri Pirenne is een belangrijk boek. Niet om de eigenlijke these: dat de Late Oudheid, met de Merovingen als opvallendste dynastie, overging in de Vroege Middeleeuwen doordat de handel tussen het oostelijk en westelijk bekken van de Middellandse Zee tot stilstand kwam na de Arabische veroveringen. Zonder Mohammed geen Karel de Grote. Dat laatste is intussen weerlegd. Wat niet is weerlegd is dat de Grote Volksverhuizingen dus niet zo belangrijk waren. Pirenne was zo niet de eerste dan toch een van de eersten die begreep dat de zogezegde Barbaren de Romeinse cultuur assimileerden. Dit is zo een gangbare gedachte geworden dat we vergeten zijn dat Pirenne haar ingang heeft doen vinden. Misschien is dat het noodlot van klassieke teksten: dat we ze zo volledig in ons denken opnemen dat we niet meer weten hoe vernieuwend ze ooit waren. In het filmpje wordt ook nog kort ingegaan op twee andere boeken in het voetspoor van namelijk Mohammed, Charlemagne, and the Origins of Europe (1983) van Richard Hodges en David Whitehouse, en het geprezen boek van Mischa Meier, Geschichte der Volkerwanderung (2019).