Kathedralenbouwers

De meest innovatieve ideeën ontstaan wanneer mensen uit verschillende disciplines, met verschillende gezichtspunten, hun kennis en creativiteit verenigen. Hoewel de kracht van dit inzicht reeds zes eeuwen geleden bewezen werd, maken bedrijven er anno 2010 nog te weinig gebruik van.

Door Ruth de Vulder | Logica

Ondernemer en innovatiedeskundige Frank Johansson riep een aantal jaren geleden de term ‘Medici-effect’ in het leven. De De’Medici familie geldt als een van de grondleggers van het Renaissancetijdperk: zij ontketenden in de 15de eeuw een explosie aan creativiteit door individuen uit verschillende disciplines – beeldhouwers, wetenschappers, dichters, schilders, architecten, filosofen – samen te brengen. Op het snijvlak van deze verschillende disciplines ontstonden de meest inspirerende ideeën, wat uiteindelijk de basis legde voor de Renaissance.

Benutten

Johansson pleit dat wie vandaag de dag succesvol wil innoveren, nog steeds veel kan bereiken met het Medici-effect. Hoewel iedereen het waarschijnlijk eens is met zijn inzichten, worden ze in de dagelijkse praktijk van het bedrijfsleven nog nauwelijks benut. Het bedenken van nieuwe producten en diensten wordt vaak belegd bij een enkele afdeling – meestal de marketingafdeling – die veelal bestaat uit gelijkgestemde individuen, die eenzelfde soort opleiding genoten hebben, dezelfde boeken en tijdschriften lezen, vrienden met vergelijkbare achtergrond hebben, enz.

Steeds vaker horen we bij onze klanten de roep vanuit de traditioneel ondersteunende afdelingen – bijvoorbeeld IT – om meer betrokken te worden bij het bedenken van nieuwe concepten. In het innovatieproces krijgen deze afdelingen vaak een uitvoerende rol toebedeeld: ze worden pas in een laat stadium aangehaakt en niet geraadpleegd bij visie- en ideevorming. Ze ‘spreken een andere taal’, wat eerder wordt gezien als een belemmering dan als een kans.

Dit terwijl deze afdelingen over uitermate nuttige kennis beschikken: met hun dieper inzicht in dienstverlenende processen en de mogelijkheden van technologie, kunnen ze een waardevolle bijdrage aan innovatie leveren.

Internet

Een collega-consultant die werkzaam is op de solutions-afdeling van een bank, vertelde me onlangs dat er binnen zijn afdeling een schat aan kennis over internet en online dienstverlening aanwezig is, maar dat die kennis slechts in beperkte mate benut wordt: ideeën zijn al ‘af’ als ze hun weg naar de afdeling vinden.

Het resultaat: interne wrijvingen en een sterk ‘not invented here’-syndroom. Opvallend is dat ik de laatste maanden een gelijksoortige oproep bij wel vijf bedrijven uit zeer verschillende sectoren terug zag komen.

Bij de meeste bedrijven lijkt kennis van techniek nog steeds ondergeschikt aan marketingkennis en neemt marketing een hogere hiërarchische positie is: een scheve situatie in een tijdperk waar de nadruk zou moeten liggen op het complementaire karakter van marketing en technologie.

Verrassende ideeën

De hoogste tijd voor het Medici-effect dus! Door individuen uit de verschillende bedrijfsonderdelen samen te brengen en gelijkwaardig input te laten leveren – bijvoorbeeld in een workshopsetting – kan een tweeledige doelstelling gerealiseerd worden. Enerzijds komen betere en meer verrassende ideeën tot stand op het snijvlak van verschillende disciplines.

Anderzijds worden ideeën die samen bedacht zijn breder gedragen en met meer motivatie uitgevoerd. Het resultaat: minder frustratie en een succesvoller innovatieproces.