Kathedralenbouwers

Rijke versiering middeleeuwse riemen en tassen. 

In de late middeleeuwen droegen mensen van alle rangen en standen leren riemen, tassen, schoenen met uitbundige versieringen. Voor de elite van goud en zilver, voor de gewone man van een goedkoop goud- of zilverkleurig metaal. Met de expositie 'Middeleeuws chic' geeft het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden een beeld van deze middeleeuwse mode, die veel schitterender was dan vaak wordt gedacht. De tentoonstelling is tot 15 september 2013 te zien op de afdeling 'Archeologie van Nederland', in de ruimte voor tijdelijke tentoonstellingen over onderwerpen uit de Nederlandse archeologie.

Grote variatie

De collectie van het Rijksmuseum van Oudheden omvat ruim 1500 verschillende middeleeuwse stukjes sierbeslag uit de periode 1300-1600, onder meer op leren riemen, schoenen en tassen en is daarmee de omvangrijkste verzameling van Europa. Het grootste deel is gevonden in het 'Verdronken Land' van Zeeland en in Dordrecht.

Wat opvalt is de grote diversiteit van het sierbeslag en de variatie in gebruik. Niet alleen werden riemen en accessoires met beslagwerk verstevigd, de metalen versieringen waren ook een uitgelezen medium om boodschappen en identiteit uit te dragen. Er was ruime keuze aan vormen, die bovendien modegevoelig waren. Zo zijn er allerlei geometrische motieven, bloemen en bladeren, gezichten van mensen, koppen van dieren, hemellichamen, gebouwen, gebruiksvoorwerpen, nagebootste wapenschildjes en namaakmunten. Er zitten opvallend veel letters en symbolen bij; van verwijzingen naar de liefde tot status en religie.

Middeleeuwse mode in metaal

In de tentoonstelling zijn naast tientallen versierde leren riemen, tassen en schoenen ook hangers, broches en insignes te zien, uit eigen collectie en in bruikleen uit twaalf steden in Nederland en Vlaanderen. Het decor van de tentoonstelling laat afbeeldingen zien van schilderijen, handschriften en tapijten waarop de middeleeuwse elite pronkt met gouden en zilveren accessoires, zelfs op paardentuig en halsbanden van schoothondjes.

Ter gelegenheid van de tentoonstelling verschijnt het boek 'Middeleeuwse mode in metaal' van Annemarieke Willemsen, conservator Middeleeuwen van het Rijksmuseum van Oudheden en Marlieke Ernst, student archeologie Universiteit Leiden. Het boek is te koop in de museumwinkel (19,50 euro, 152 pag., full colour, SPA Uitgevers, ISBN 978 90 8932 110 7).

Tentoonstelling

Middeleeuws chic

Rijksmuseum van Oudheden

Rapenburg 28, Leiden

Van 23 november 2012 t/m 15 september 2013